Η υποχρεωτική εξόφληση των μισθωμάτων μέσω τραπεζικών λογαριασμών προκρίνεται από την κυβέρνηση ως ένα πρόσθετο μέτρο περιορισμού της φοροδιαφυγής, η οποία –σύμφωνα με όλες τις ενδείξεις– είναι εκτεταμένη. Σύμφωνα με τον σχεδιασμό, από το 2026 κάθε ενοικιαστής θα υποχρεώνεται να εξοφλεί μηνιαίως το ποσό που αναφέρεται στο μισθωτήριο συμβόλαιο με κατάθεση σε τραπεζικό λογαριασμό του ιδιοκτήτη.
Σε διαφορετική περίπτωση, δηλαδή εάν κάποιος συνεχίσει να πληρώνει με μετρητά, θα υπάρχουν συνέπειες οι οποίες αν και δεν έχουν αποφασιστεί ακόμη, δεν αποκλείεται να περιλαμβάνουν αυστηρά πρόστιμα για τους ιδιοκτήτες, ενώ θα υπάρχουν ποινές και για τους ενοικιαστές.
Στελέχη του υπουργείου Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών εκτιμούν ότι με την πληρωμή των ενοικίων μέσω του τραπεζικού συστήματος θα υπάρξει μεγαλύτερη διαφάνεια και ότι θα οδηγήσει, σε συνδυασμό με άλλα μέτρα, στον περιορισμό της φοροδιαφυγής που καταγράφεται από τους ιδιοκτήτες ακινήτων, αρκετοί από τους οποίους αποκρύβουν τα εισοδήματα από ακίνητα. Σημειώνεται ότι το 2023 το μέσο δηλωθέν εισόδημα από ακίνητα και συγκεκριμένα πρώτης κατοικίας ήταν μόλις 211 ευρώ τον μήνα, ενώ για φοιτητική στέγη η μέση μηνιαία δαπάνη ήταν 173 ευρώ. Εν τω μεταξύ οι τιμές ενοικίασης στην περιοχή της Αττικής είναι έως και τέσσερις φορές υψηλότερες από το μέσο δηλωθέν εισόδημα από ενοίκια.
Σε κάθε περίπτωση, το οικονομικό επιτελείο έχει επίγνωση πως με το μέτρο αυτό δεν θα εξαλειφθεί πλήρως η φοροδιαφυγή. Κι αυτό, καθώς στην πράξη, ιδιοκτήτης και ενοικιαστής μπορούν να συμφωνούν μεταξύ τους στην αναγραφή ενός χαμηλότερου τιμήματος στο μισθωτήριο συμβόλαιο και στην καταβολή του υπολοίπου με μετρητά στο χέρι του ιδιοκτήτη. Ο τελευταίος δηλώνει στη φορολογική του δήλωση μόνο το μίσθωμα που φαίνεται στο μισθωτικό συμφωνητικό.
Ωστόσο, τα ίδια στελέχη υποστηρίζουν ότι με τις πολλαπλές διασταυρώσεις στα εισοδήματα, τόσο από τις αποδοχές όσο και από την ακίνητη περιουσία, θα εντοπιστούν περιπτώσεις κυρίως μεγάλης φοροδιαφυγής. Ταυτόχρονα σημειώνουν ότι αρκετοί θα φοβηθούν μήπως πέσουν στα δίχτυα της εφορίας, με αποτέλεσμα να σταματήσουν τις πρακτικές απόκρυψης εισοδημάτων από ενοίκια. Σύμφωνα με πληροφορίες, ήδη στο στόχαστρο της φορολογικής διοίκησης είναι ιδιοκτήτες ακινήτων στα νότια προάστια που δηλώνουν, για παράδειγμα, πραγματικό μηνιαίο εισόδημα από την εκμίσθωση ακινήτου 300 ευρώ για διαμέρισμα τετάρτου ορόφου. Σημειώνεται ότι στην περιοχή το ενοίκιο για αντίστοιχο διαμέρισμα ανέρχεται στα 1.200 ευρώ.
Τις περιπτώσεις αυτές η εφορία βάζει στο στόχαστρο. Αυτό σημαίνει ότι θα «ξετινάξει» τους τραπεζικούς λογαριασμούς και γενικότερα θα εφαρμόσει τεχνικές (παρόμοιες με αυτές που εφαρμόζονται στους επαγγελματίες και τις επιχειρήσεις) αναζήτησης του τρόπου διαβίωσης και διάφορα άλλα περιουσιακά στοιχεία που δεν έχουν δηλωθεί.
Οπως αναφέρουν οι ίδιες πηγές, η καταβολή των ενοικίων μέσω τραπεζικού συστήματος οδηγεί αυτόματα σε μεγαλύτερη διαφάνεια. «Στόχος είναι να μειώσουμε τους λόγους να σηκώνει κάποιος μετρητά από τις τράπεζες», αναφέρει στέλεχος του οικονομικού επιτελείου, επισημαίνοντας πως «ό,τι βγαίνει από το τραπεζικό σύστημα έχει περισσότερες πιθανότητες να μαυρίσει». Εκτός από τη μεγαλύτερη διαφάνεια, η κίνηση αυτή προσφέρει μεγαλύτερη ευχέρεια στη φορολογική διοίκηση για διασταυρώσεις, καθώς θα έχει άμεσα τα δεδομένα των καταθέσεων από ενοίκια και καλύτερη ποιότητα ενημέρωσης της κυβέρνησης για την άσκηση στεγαστικής πολιτικής.
Σημειώνεται ότι από 1ης Ιανουαρίου 2020 τα ενοίκια για επαγγελματίες πληρώνονται υποχρεωτικά μέσω τράπεζας, σύμφωνα με το άρθρο 13 του νόμου 4646/2019. Η μη πληρωμή μέσω τράπεζας σημαίνει ότι το ενοίκιο δεν θεωρείται δαπάνη που εκπίπτει από τα κέρδη της επιχείρησης. Αυτό ισχύει για όλους τους επαγγελματίες, ανεξάρτητα του αν είναι φυσικά ή νομικά πρόσωπα. Η συγκεκριμένη διάταξη οδήγησε στην αύξηση των δηλωθέντων εισοδημάτων από επιχειρήσεις και επαγγελματίες και συνέβαλε ουσιαστικά στον περιορισμό της φοροδιαφυγής και στην αύξηση της διαφάνειας στις οικονομικές συναλλαγές.
Το στεγαστικό πρόβλημα απασχολεί ιδιαίτερα την κυβέρνηση το τελευταίο διάστημα, καθώς τα μέτρα που έχουν ληφθεί μέχρι στιγμής δεν φαίνεται να αποδίδουν. Στο πλαίσιο αυτό ο πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης μίλησε (στο ραδιόφωνο του ΣΚΑΪ) για κίνητρα προς τους ιδιοκτήτες που θα εκμισθώσουν κενά ακίνητα και για αντικίνητρα για όσους επιμένουν να τα διατηρούν «κενά».
kathimerini.gr
